به هر ماده اي كه موجب تغییر در كاركرد طبیعي مغز شود ، ماده مخدر مي گویند . این تغییرات مي تواند به صورت تغییر در خواب،اشتها، یا بصورت هیجان ، افسردگي ، رفتار نابهنجار , عصبانیت یا اختلال در قضاوت و شعور خود را نشان دهد.هر چیزي به غیر از غذا ، كه به منظور تغییر عملكرد بدن و روان استفاده شود ماده مخدر نام دارد . از آنجا كه همه مواد مي توانند خلق و روحیه مصرف كننده را تغییر دهند، مي توان به آنها روان گردان نیزگفت یعني موادي كه باعث تغییر و ایجاد حالات خاص در نحوه تفكر ،احساس و اعمال فرد مي شوند
اعتیاد به مواد مخدر در واقع نوعی بیماری است که بر مغز و رفتار فرد تأثیر می‌گذارد. در این حالت فرد دچار ناتوانی در کنترل استفاده از یک داروی قانونی یا غیرقانونی می‌شود. موادی مثل الکل، ماری‌جوانا، نیکوتین و … جز مواد مخدر محسوب می‌شوند. افراد معتاد با وجود اطلاع از مضرات مصرف این مواد بازهم به استفاده از آنها ادامه می‌دهند.
بسیاری از افراد معتاد به مواد مخدر در موقعیت‌های اجتماعی به‌عنوان تفریح و تجربه‌کردن از مواد مخدر استفاده کرده و پس از مدتی مصرف به‌صورت مکرر می‌شود. خطر اعتیاد و سرعت معتاد شدن شخص به نوع ماده مخدر بستگی دارد. بسیاری از افراد معتاد باگذشت زمان به دوزهای بیشتری از آن ماده نیاز داشته تا حس قبل را تجربه کنند.
مواد مخدر پس از مصرف وارد سیستم ارتباطی مغز شده و فرایند عادی ارسال، دریافت و پردازش اطلاعات از سوی سلول‌های عصبی را مختل می‌کنند. ساختار شیمیایی برخی از مواد مخدر از جمله ماری‌جوانا و هروئین شبیه نورون‌های فرستنده طبیعی مغز است و در نتیجه نورون‌ها را تحریک می‌کند. شباهت ساختار شیمیائی این گونه مواد مخدر به نورون‌های فرستنده طبیعی سبب می‌شود تا سلول‌های گیرنده مغز فریب خورده و اجازه دهند تا مواد مخدر وارد سلول‌های عصبی شده و آنها را تحریک کنند. گرچه ساختار شیمیائی این گونه مواد مخدر شبیه ساختار مواد شیمیائی مغز است اما سلول‌های عصبی مغز را به‌طور طبیعی تحریک و فعال نمی‌کنند و سبب می‌شوند تا پیام‌های غیرعادی در شبکه عصبی مغز جریان پیدا کنند
با توجه به اهمیت و ضرورت شناخت ماد مخدر و الگو
